ΠΟΡΤΟ ΡΑΦΤΗ
Επτά χιλιόμετρα ανατολικά του Μαρκόπουλου στις νοτιότερες ακτές του Νότιου Ευβοϊκού Κόλπου βρίσκεται η περιοχή του Πόρτο Ράφτη ή Λιμήν Μεσογαίας. Αποτελούσε πάντα τμήμα του Δήμου Μαρκόπουλου και το επίνειο του Μαρκόπουλου Μεσογαίας, ο οικισμός σύμφωνα με την απογραφή το 2001 έχει 7.131 μόνιμους κατοίκους και περίπου 90.000 παραθεριστές τους θερινούς μήνες. Ο κόλπος του Πόρτο Ράφτη περιλαμβάνει 3 νησάκια (Ράφτη, Ραφτοπούλα, Πράσο) και ακτές από την Ερωτοσπηλιά έως το Αυλάκι.
Συνορεύει βόρεια με τον Αερολιμένα Αθηνών, νότια με τον Κουβαρά στην ευρύτερη περιοχή του Όρους Μερέντα, δυτικά με το Μαρκόπουλο Μεσογαίας και ανατολικά βρέχεται από τον Νότιο Ευβοϊκό κόλπο. Η μεγάλη Λεωφόρος Πόρτο Ράφτη συνδέει απ' ευθείας το Πόρτο Ράφτη με το κέντρο του Μαρκόπουλου σε μια απόσταση περίπου 10 χιλιομέτρων, μέσω της οδού Βραυρώνας συνδέεται με τους βορινότερους οικισμούς της Βραυρώνας και της Χαμολιάς και μέσω της Οδού Πανοράματος που ξεκινάει από την Λεωφόρο Αυλακίου στη θέση της εκκλησίας της Αγίας Μαρίνας συνδέεται με τον Κουβαρά και την Κερατέα. Ο κυκλοφοριακός κύκλος στο κέντρο της πόλης είναι το σημείο που γίνεται η συνάντηση των τριών μεγάλων οδικών κόμβων : Της Λεωφόρου Πόρτο Ράφτη με προορισμό το Μαρκόπουλο, της Οδού Γ.Γρέγου με προορισμό την παραλία Αγίου Σπυρίδωνα και της Λεωφόρου Αυλακίου με προορισμό το Αυλάκι.
Ετυμολογία ονομασίας
Στο μεγαλύτερο νησάκι του Πόρτο Pάφτη (Ράφτης) βρέθηκε αρχαίο κολοσσιαίο άγαλμα γυναίκας, που οι ντόπιοι αποκαλούσαν «ο ράφτης». Από αυτό λέγεται ότι πήρε και το όνομά της η περιοχή, όπου έχουν ανακαλυφθεί τάφοι Mυκηναϊκής Περιόδου. Εντούτοις, η άποψη αυτή είναι μάλλον παρετυμολογική και πιθανότερη θεωρείται η αναγωγή τού β΄ συστατικού Ράφτη στο αλβανικό rrapthi «πλατανάκι» (υποκοριστικό του rrapi «πλάτανος»), το οποίο στη συνέχεια συνδέθηκε παρετυμολογικά με τη λέξη ράφτης.
Ιστορία
Μια σειρά αρχαιολογικών ευρημάτων δείχνει την ανθρώπινη παρουσία στο χώρο τουλάχιστον από την εποχή της Πρώιμης Χαλκοκρατίας (2600-1800 π.Χ.), η περιοχή αντιστοιχεί στους αρχαίους δήμους των Πρασιών (νοτιανατολικά) και Στειριάς (βόρεια). Την Μυκηναϊκή περίοδο (1580 - 1100 π.χ.) παρατηρείται αύξηση του πληθυσμού στην περιοχή με νέους οικισμούς στο βουνό Περατή, στον Βαραμπά κοντά στο εκκλησάκι της Παναγίας, στα νησιά Ράφτης και Ραφτοπούλα, στο Λιγόρι και στον Μπρασά. Το 1962, στην περιοχή Περατή βρέθηκε τμήμα μυκηναϊκού νεκροταφείου με 21 ασύλητους και 10 συλημένους τάφους.
Τον 8ο αιώνα π.Χ. με την οικοδόμηση του ιερού της Αρτέμιδας στην γειτονική Βραυρώνα, ένα από τα σπουδαιότερα ιερά στην Ελλάδα, έχουμε δημιουργία νέων οικισμών στην περιοχή.
Άλλα λατρευτικά ιερά υπήρχαν στη Μερέντα και την Χαμολιά. Οι πληθυσμοί ασχολούνται εκείνη την εποχή με τη γεωργία και το εμπόριο με τις Κυκλάδες. Την πρωτοβυζαντινή περίοδο η περιοχή του Πόρτο Ράφτη εξακολουθούσε να κατοικείται, βρέθηκαν ερείπια μιας τρίκλιτης παλαιοχριστιανικής βασιλικής, οργανωμένο νεκροταφείο, δημόσιο κτίριο, λουτρικό συγκρότημα, λείψανα οικιών, γλυπτά και νομίσματα. Από τον 12ο αιώνα μετά την κατάρρευση του Βυζαντίου και με τις ληστρικές επιδρομές των πειρατών η περιοχή ερημώθηκε. Στις αρχές του 20ου αιώνα το Πόρτο Ράφτη ήταν ένας μικρός οικισμός με κατοίκους προερχόμενους από το Μαρκόπουλο, η κύρια ασχολία του ήταν το ψάρεμα, η καλλιέργεια μποστανιών και το εμπόριο με τα νησιά του Αιγαίου. Το λιμάνι το χρησιμοποιούσε και ο Συνεταιρισμός Μαρκό για να στέλνει στα νησιά και στη βόρεια Ελλάδα κρασί και μούστο καθώς και για εξαγωγές των ίδιων προϊόντων στη Μασσαλία.
Αξιοθέατα
Η Νεκρόπολη (1400-1100 π.X.) βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του κόλπου, στον Άγιο Σπυρίδωνα. Οι αρχαιολόγοι ταυτίζουν την περιοχή με τον αρχαίο αττικό δήμο των Πρασιών, από εδώ έφευγαν οι ιερές πομπές για τη Δήλο. Στο κέντρο της πόλης πάνω από την παραλιακή οδό Γρέγου έχει βρεθεί μεγάλο αρχαίο δημόσιο κτίριο και λουτρά.
Σήμερα
Το Πόρτο Ράφτη σήμερα είναι γνωστό θέρετρο της Ανατολικής Αττικής ενώ σε αυτό βρίσκεται η Δημοτική πλαζ (Aυλάκι). Είναι από τις περιοχές, μαζί με το Μαρκόπουλο την Κερατέα και το Κορωπί που γνώρισαν μεγάλη οικιστική ανάπτυξη μετά τα έργα που πραγματοποιήθηκαν στην ευρύτερη περιοχή το 2004. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η περιοχή, καθώς και ολόκληρα τα Μεσόγεια, είναι η δημιουργία ολοκληρωμένου συστήματος αποχέτευσης και ύδρευσης. Στα όρια του δήμου Μαρκοπούλου που ανήκει περιλαμβάνεται και ο ιστορικού ενδιαφέροντος αρχαιολογικός τόπος της Βραυρώνας με τον διάσημο αρχαίο ναό, οι παραθεριστικοί οικισμοί Χαμόλια και Οικισμός Πολυτεχνείου βρίσκονται επίσης στα βόρεια του Πόρτο Ράφτη στα σύνορα με την Αρτέμιδα. Υπάρχει έντονη ζωή στην πόλη τους θερινούς μήνες με πλήθος από καφετέριες, εστιατόρια και ψησταριές αλλά όλα βρίσκονται μόνο κατά μήκος των μεγάλων οδικών κόμβων.
Σήμερα εξυπηρετείται από την Αττική Οδό και τους γειτονικούς σταθμούς του μετρό και προαστιακού "Κορωπί".
Το Πόρτο Ράφτη δεν συνδέεται με την αστική συγκοινωνία, η εξυπηρέτηση των κατοίκων με τις κεντρικές περιοχές της Αθήνας γίνεται μόνο μέσω των ΚΤΕΛ.